„...Tą książką spłacam dług wdzięczności swojemu miastu...”
30 maja 2008 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaśle odbyła się na promocja książki Andrzeja Laskowskiego „Jasło w dobie autonomii galicyjskiej” oraz wykład „XIX wieczne Jasło – dziedzictwo utracone czy zapomniane?”.
Dr Andrzej Laskowski – jaślanin, historyk sztuki, pracownik naukowy Papieskiej Akademii Teologicznej, starszy specjalista w Regionalnym Ośrodku Badań i Dokumentacji Zabytków w Krakowie. Jest autorem wielu publikacji dotyczących dziejów Jasła m.in. Rozwój przestrzenny miast galicyjskich położonych między Dunajcem a Sanem w okresie autonomii galicyjskiej. Materiały z sesji Jasło 23-24 kwietnia 1999, pod redakcją Zbigniewa Beiersdorfa i Andrzeja Laskowskiego (2001), Kadra techniczno-budowlana związana z Jasłem w okresie autonomii galicyjskiej: słownik biograficzny (2003)
Andrzej Laskowski opowiedział o swojej fascynacji historią Jasła. Z punktu widzenia historyka sztuki Jasło jest niewdzięcznym, mało atrakcyjnym tematem do badań, brak jest zabytków, panuje przekonanie, że nie ma materiałów archiwalnych, ponieważ zostały zniszczone. Dzięki pasji autora okazało się, że jest inaczej, że tych materiałów jest sporo i stanowią bogate źródło informacji o naszym mieście. W 2005 roku obronił pracę doktorską „Między Krakowem a Lwowem. Architektura i rozwój przestrzenny Jasła w okresie autonomii galicyjskiej”, a w 2007 roku ukazała się książka „Jasło w dobie autonomii galicyjskiej. Miasto i jego przestrzeń”. Do tej pory brak było naukowego opracowania dotyczącego historii Jasła w okresie autonomii galicyjskiej. Andrzej Laskowski mimo, że nie jest i nie czuje się historykiem, podjął ryzyko napisania takiej monografii. Dotarcie do archiwów zajęło mu sporo czasu, ponieważ znajdują się one w różnych miejscach. Bogaty zbiór posiada Archiwum Państwowe w Rzeszowie Oddział w Skołyszynie, wiele materiałów znajduje się w archiwach w Rzeszowie, Przemyślu i Krakowie. Archiwum Bernardyńskie we Lwowie posiada bogate materiały dotyczące Galicji i poszczególnych miast, w tym Jasła. W archiwum w Wiedniu znajdują się zbiory kartograficzne dotyczące Galicji, część z nich została wykorzystana w książce. W Archiwum Akt Dawnych w Warszawie autor odnalazł m.in. dokumenty dotyczące budowy sądu, linii kolejowych, projekty dworca. Korzystał również z bogatej, prywatnej kolekcji pocztówek Jerzego Rucińskiego. W książce nie znalazła się część dotycząca architektury Jasła. Głównym celem wydawnictwa było odtworzenie zabudowy i wyglądu miasta, przeanalizowanie procesów legislacyjnych i zmian przestrzennych. Aby to osiągnąć należało odtworzyć historię miasta. „...Kosztem spraw związanych z rozwojem przestrzennym Jasła, część dotycząca detali architektonicznych nie zmieściła się w książce...” Praca zawiera bogaty materiał ikonograficzny, tabelaryczne zestawienia, zbiór opisów miasta z czasu zaborów, wybrane regulacje prawne dotyczące spraw budowlanych i urbanistycznych. Niezwykle cenne są liczne przypisy, obszerny wykaz źródeł i opracowań oraz indeksy. Do publikacji dołączone są też reprodukcje planów Jasła.
Andrzej Laskowski opowiedział o nowych, niepublikowanych do tej pory odkryciach. Uczestnicy spotkania dowiedzieli się m.in. o istniejących fotografiach artystycznych Jasła i okolic, które powstały w zakładzie fotograficznym Józefa Zajączkowskiego na przełomie XIX/XX w. oraz o projekcie rozbudowy Jasła, który wykonał w okresie międzywojennym Roman Feliński, znany architekt i urbanista, pionier nowoczesnej architektury.
Na zakończenie spotkania autor wręczył książkę i podziękował Marii Kurowskiej, Burmistrzowi Miasta Jasła za pomoc i dofinansowanie Urzędu Miasta Jasła, bez którego nie byłoby możliwe wydanie pracy. Podziękowania skierował również do wszystkich osób, które interesowały się wydaniem książki oraz udostępniały na potrzeby wydawnictwa posiadane materiały archiwalne.
