Historia

Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle od ponad 70 lat zapewnia licznym rzeszom mieszkańców miasta i regionu kontakt z różnego rodzaju materiałami bibliotecznymi, takimi jak książki, czasopisma, zbiory specjalne, prowadząc przy tym szeroko pojętą działalność kulturalno-edukacyjną i informacyjną.

W zniszczonym przez działania wojenne powiecie jasielskim prace nad zakładaniem bibliotek podjęte zostały w latach 1946-1948. Na podstawie uchwały Powiatowej Rady Narodowej z 23 listopada 1946 r. przystąpiono do organizacji biblioteki powiatowej. Dowodem jest rachunek za wykonanie pieczęci z nazwą „Biblioteka Powiatowa w Jaśle” z 5 grudnia tegoż roku. Przyjęto założenie, że o powstaniu biblioteki nie może świadczyć tylko akt prawny, ale wystąpić winny trzy podstawowe elementy składowe - księgozbiór, bibliotekarze i czytelnicy, a te zaistniały na przestrzeni drugiego półrocza 1947 r. Zaczątek księgozbioru biblioteki powiatowej stanowiły książki przekazane z Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego w Jaśle do Wydziału Powiatowego Rady Narodowej 23 sierpnia 1946 r. Pierwszą osobą zatrudnioną w tej instytucji od l października 1947 r. była Katarzyna Garbacik.

Niezwykle znaczącą dla rozwoju instytucji postacią był polonista prof. Kazimierz Zieliński, pełniący obowiązki kierownika Biblioteki od 20 listopada 1947 r. po rok 1972. Pojawił się też trzeci segment stanowiący o Bibliotece tj. czytelnicy. W statystykach do końca 1947 r. zarejestrowano 89 osób.

Od l lipca 1948 r. przy Powiatowej Bibliotece Publicznej utworzony został Oddział Miejski. Na przełomie lat 1948/49 utworzono pierwsze gminne biblioteki publiczne i punkty biblioteczne.

Ważną cezurę w rozwoju organizacyjnym Biblioteki stanowił rok 1952. Od l stycznia 1952 r. Oddział Miejski stał się samodzielną placówką czyli Miejską Biblioteką Publiczną, w której funkcję kierownika powierzono Zofii Myśliwiec. MBP otrzymała lokal przy ulicy Marchlewskiego 20, dysponowała wówczas 3444 woluminami. Usytuowanie w centrum miasta sprzyjało szybkiemu wzrostowi liczby czytelników i wypożyczeń, co czwarty mieszkaniec Jasła był czytelnikiem Biblioteki.

W 1955 r. w wyniku reorganizacji sieci bibliotek połączono biblioteki miejskie i powiatowe. Odtąd Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna jako jedna jednostka organizacyjna pełniła dwojaką rolę: po pierwsze - biblioteki miejskiej obsługującej głównie mieszkańców Jasła, po drugie ośrodka instrukcyjnego i metodycznego dla bibliotek w powiecie. W 1957 r. w skład sieci bibliotecznej powiatu jasielskiego wchodziło 13 bibliotek, w tym PiMBP i 12 bibliotek gminnych, którym podlegało 19 filii i 114 stałych punktów bibliotecznych na wsi. PiMBP prowadziła Wypożyczalnię dla Dorosłych, Czytelnię Główną, Oddział dla Dzieci oraz Filię nr l w Sobniowie. Ponadto obsługiwała 7 punktów bibliotecznych na terenie Jasła.

Ważną dla rozwoju Biblioteki okazała się przeprowadzka we wrześniu 1970 roku do nowego lokalu przy ulicy Świerczewskiego (obecnie Kołłątaja 1). Tak wspominała ten czas Marcelina Sobota: „W roku 1970 biblioteka uzyskała nowy lokal na I piętrze w świeżo wybudowanym obiekcie przy ul. Świerczewskiego 1 (...) Przy przenosinach pomagali nam starsi czytelnicy i młodzież szkół średnich. Jedni nosili na nosidełkach książki i czasopisma, inni katalogi, zaś pracownicy układali książki na regałach, szyli zasłony do okien, wieszali obrazy. 26 września 1970 r. odbyło się uroczyste otwarcie biblioteki z udziałem Ministra Kultury i Sztuki Lucjana Motyki oraz władz wojewódzkich i powiatowych. Każdy dział pracy otrzymał osobne lokum. Dla dzieci wydzielono osobne pomieszczenie obok wypożyczalni dla dorosłych. Dział obsługi znalazł się w podkowie przedzielonej holem. Czytelnia również otrzymała samodzielne pomieszczenie i od tego momentu zaczął się drugi etap jej pracy. Nowy lokal czytelni o pow. 80 m² z pięknymi meblami, wzorowany na Czytelni Uniwersyteckiej w Kopenhadze, pozwolił na prawidłowe ułożenie księgozbioru i wyeksponowanie ciekawych pozycji.”

Usytuowanie przy ruchliwym skrzyżowaniu w centrum miasta oraz utworzenie Oddziału dla Dzieci wpłynęło na wzrost liczby wypożyczeń W 1974 roku Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna liczyła 5 236 czytelników i 41 900 woluminów.

Reforma administracyjna kraju wprowadzona z dniem l czerwca 1975 r. likwidująca ogniwo pośrednie między gminą a województwem sprawiła, iż PiMBP przestała pełnić funkcję biblioteki powiatowej i stała się biblioteką miejską. W tymże roku powstaje Filia nr 2, a piętnaście lat później Filia nr 3. W takiej formie organizacyjnej Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle istniała do 1992 r.

W wyniku zmiany ustrojowej i wprowadzenia reformy samorządowej organizatorem Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle stała się Rada Miejska Jasła, która nadała jej statut 23 stycznia 1992 r. Dyrektorem biblioteki samorządowej został polonista i bibliotekoznawca prof. Marian Matysik.

W 1995 r. dyrektorem została Małgorzata Piekarska. Wtedy też rozpoczęto komputeryzację zbiorów MBP w Jaśle w systemie SOWA. W 1998 r. czytelnicy uzyskali możliwość dostępu do bazy danych o zbiorach własnych MBP. Komputerowa rejestracja wypożyczeń i czytelników w Bibliotece Głównej jest prowadzona od 2000 r., w filiach od 2007 r. W 2006 r. dokonano w programie SOWA konwersji danych do formatu MARC21. W październiku 1996 r. rozpoczęto w Czytelni Głównej udostępnianie wydawnictw multimedialnych, a od listopada 2000 r. Biblioteka posiada dostęp do Internetu. W 2011 r. zakupiono pierwsze e-booki i czytniki.

W Czytelni Głównej od 1999 r. prowadzone są prace bibliograficzne obejmujące zakresem miasto Jasło i powiat jasielski. W systemie rejestrowane są wydawnictwa zwarte, czasopisma, dokumenty życia społecznego oraz zbiory specjalne.

Od połowy 2000 r. na mocy porozumienia między Powiatem Jasielskim a Gminą Miejską Jasło MBP pełni zadania biblioteki powiatowej. Biblioteka pełni funkcje instruktażowo-metodyczne względem bibliotek gminnych powiatu jasielskiego, tworzy bazę informacji o Jaśle i powiecie jasielskim. Użytkownicy mają możliwość skorzystania z opracowanych zbiorów informacji adresowo - faktograficznych (edukacja , zdrowie, kultura, urzędy, instytucje, firmy), bibliografii regionalnej, a przede wszystkim materiałów bibliotecznych (książek, czasopism, dokumentów życia społecznego) będących źródłem wiedzy o mieście i powiecie.

Byli pracownicy Biblioteki w latach 1947 – 2010:

Kierownicy i dyrektorzy (układ chronologiczny):

Kazimierz Zieliński
Stanisław Cichy
Katarzyna Garbacik p.o.
Marian Matysik
Anna Kopeć
Czesława Faber p.o.


Bibliotekarze (układ alfabetyczny):

Małgorzata Bartusiak (Zawadzka),  Marta Błaszczyk, Małgorzata Braun, Marzena Brożyna, Barbara Bukowska, Maria Bukowska, Paweł Bukowski, Anna Cholewiak, Nina Chudzik, Maria Cichoń, Zbigniew Czajkowicz, Zofia Czajkowicz, Czesława Faber, Jan Fortuna, Teresa Forystek, Jolanta Foryś, Anna Franczak, Małgorzata Frużyńska, Maria Furman, Katarzyna Garbacik, Marta Gąsiorowska, Cecylia Goleń (Pawluś), Artur Golowski, Lucyna Gorczyca, Stanisława Gorczyca, Zofia Grzyb, Maria Haydukiewicz, Janina Hendzel, Beata Janik, Krystyna Kołbon, Paweł Kozioł, Wiesława Lenart, Jolanta Leśniak, Bronisława Liniewska, Ewa Lisowska, Grażyna Łach, Krystyna Macedońska, Monika Machowicz, Krystyna Marchewka, Katarzyna Materna, Iwona Mazur, Krystyna Mordawska, Katarzyna Musiał, Krystyna Olszewska, Adam Otfinowski, Anna Paczosa, Barbara Pankiewicz, Małgorzata Pietruszka, Grażyna Pikusa, Zofia Poręba, Alicja Potrawska, Elżbieta Pudło, Małgorzata Rudnicka, Małgorzata Słuch, Małgorzata Smyka, Marcelina Sobota, Ewa Stój, Józefa Tybur, Maria Wantuch, Maryla Witek, Barbara Wodyńska, Grażyna Wojdyła, Lucyna Wójcik, Irena Żarnowska

Pracownicy księgowości, administracji, obsługi, specjaliści:

Zofia Barzyk, Maria Bernacka, Czesława Biroś, Julia Braun, Katarzyna Brągiel, Stefania Cyran, Irena Czech, Teresa Hołowicka, Michał Janik, Elżbieta Jurusik, Janina Kicilińska, Grażyna Kołbon, Teresa Kopa, Maria Lebdowicz, Andrzej Materowski, Anna Mączka, Beata Pis, Krystyna Sitar, Czesława Wietecha, Alicja Witalec, Krystyna Żarnowska