Książka Agnieszki Daukszy to nie tylko szczegółowa biografia Marii Jaremy, ale bogaty obraz czasów w jakich żyła bohaterka, a szczególnie świat artystów, w którym funkcjonowała.
Były to trudne czasy obejmujące okresy I i II wojny światowej oraz okres powojenny. Właśnie te trudne i dotkliwe doświadczenia życiowe hartowały ludzi, a w przypadku Marii Jaremy były szczególnie widoczne. Jej mottem życiowym była praca i jeszcze raz praca, a także niepoddawanie się przeciwnościom losu. Już samo wykorzenienie ze Starego Sambora, aby osiąść ostatecznie w Krakowie, było chrztem bojowym. Swój talent, jaki otrzymała w darze od natury, rozwijała poprzez gruntowne studia. Początkowe zauroczenie rzeźbą ustąpiło malarstwu. Możliwość kontaktów ze światową sztuką, a szczególnie pobyt w Paryżu, dały jej orientację we współczesnej problematyce malarskiej i pozwoliły kroczyć własną drogą. Poszukiwała oryginalnych form malowania i dążyła, aby za wszelką cenę być inną. Był to zresztą ogólny trend w sztuce. Maria sama wyznała, że malarstwo jest dla niej trudne i wyzywające. Zmusza ją do myślenia formą i kolorami. Zamieszczone w książce reprodukcje jej obrazów uwidaczniają dziwny i odrębny świat jej sztuki, charakteryzujący się wielką wyobraźnią malarską autorki. Wyraźnie zaznacza się nowatorstwo sztuki i tendencja w kierunku abstrakcjonizmu. Obrazy są zachwycająco barwne i niezwykłe w formie.
Jej malarstwo jest dla mnie trudne i stanowi wyzwanie. U wielu ludzi sztuki cieszyło się uznaniem, czego dowodem jest Nagroda Miasta Krakowa przyznana jej w 1957 r. za całokształt twórczością, a w 1958 r. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Barbara Tora DKK „Liberatorium” MBP w Jaśle